Jinekolojik muayene esnasında doktor tarafından dikkat edilmesi gereken belirli kurallar vardır. Vajinanın ortalama pH değeri 3,5 ila 5,0 arasında değişiklik göstermektedir. Vajinanın pH değeri bakterilere karşı oluşturduğu savunma mekanizması sayesinde oldukça korunaklıdır. Bu nedenle muayene esnasında steril bir şekilde işlem gerçekleşmelidir. Aksi halde bireyde enfeksiyon ve iltihaplanma görülebilir.
Jinekolojik muayene üreme sistemi hastalıkları ve kanserin belirlenmesinde kullanılan bir yöntemdir. Kadın hastalıklarında sıkça kullanılan bu yöntem alanında uzman jinekologlar tarafından gerçekleştirilir. Bahsedilen muayene yöntemine yaklaşım oldukça önyargılıdır. Özellikle ilk kez muayene olacak kadınlar endişe ve korkuya kapılabilir.
Kadın üreme sistemi karmaşık bir yapıya sahiptir. Düzenli bakım isteyen üreme sisteminde oluşacak rahatsızlıkların takibi için özel tanı ve tedavi yöntemleri geliştirilmiştir. Bunlardan biri de vajinal muayenedir.
Rahim ve rahim ağzı kanseri, kistler ve yumurtalıklarda oluşan problemlerin tespiti için vajinal muayene yapılmalıdır. Yalnız bahsedilen rahatsızlıklar için değil sağlıklı üreme için bireyin yılda bir kez jinekologlara danışması gerekmektedir.
Vajinal muayene olarak da adlandırılan jinekolojik yöntem spekulum aracılığıyla gerçekleştirilir. Spekulumun hastalara göre farklı boyutları vardır. Serviksin rahat gözlemlenmesi için kullanılan alet uzunlamasına yerleştirilir. Rahat girmesi için jel kullanılabilir. Hastada vajinal akıntı, enfeksiyon gibi belirtiler varsa bu yöntem ile biyopsi alınır.
İnspeksiyon (gözlem) işlemi sonrası doktor tarafından manuel olarak uterus ve adneks (yumurtalık ve tüpler) bölgesinin kontrolü yapılır. Elle yapılan muayene işaret ve orta parmağın vajina içerisine girmesiyle başlar. Vajina bölgesinde bulunan elin baş parmak kısmı ön kısımda yer alır. Diğer el ise biraz yukarıda uterus bölgesini sıkıştıracak şekilde baskı uygular. İşlemin amacı bölgede ulunan kitlelerin tespitidir. Ayrıca vajina bölgesindeki manuel muayene yardımıyla serviks kontrolü de gerçekleşir.
Jinekolojik Muayene Neden Yapılır?
Kanser risklerinin artması erken tedavinin önemini arttıran bir faktördür. Kadınlarda büyük bir tehdit oluşturan serviks, rahim ve rahim ağzı kanserlerinin erken teşhisi binlerce hayat kurtarmaktadır. Jinekolojik muayenede vajina bölgesinde oluşacak rahatsızlıklar ve kanserlerin belirlenmesinde oldukça etkili bir yöntemdir. Ayrıca adet düzensizlikleri, akıntılar, pelvik ağrılar bahsedilen rahatsızlıklar sonucu ortaya çıkan problemlerdir.
Günümüzde özellikle kadınlar için gerekli olan muayene yönetmelerinin düzenli olarak yapılması gerekir. Yılda en azında bir kez yapılan kontroller kişinin üreme sistemi içinde oldukça avantajlıdır. Vücutta bulunan enfeksiyon üreme sisteminin yanı sıra cinsel hayatta da kişide istenmeyen sorunlara neden olabilir.
Düzenli olarak yapılan muayeneler kişinin tehditleri önceden fark etmesine neden olacaktır.
Jinekolojik Muayene Dikkat Edilmesi Gerekenler
Jinekolojik muayene esnasında doktor tarafından dikkat edilmesi gereken belirli kurallar vardır. Vajinanın ortalama pH değeri 3,5 ila 5,0 arasında değişiklik göstermektedir. Vajinanın pH değeri bakterilere karşı oluşturduğu savunma mekanizması sayesinde oldukça korunaklıdır. Bu nedenle muayene esnasında steril bir şekilde işlem gerçekleşmelidir. Aksi halde bireyde enfeksiyon ve iltihaplanma görülebilir.
Genç kızlarda sıklıkla karşılaşılan adet düzensizliği, vajinal akıntı ve kaşıntılar tedavi edilmesi gereken durumlardır. Ancak vajinal muayene cinsel hayatı aktif olmayan genç kızlar için kullanılmayan bir yöntemdir. Manuel ve spekulum yöntemi yerine ultrason ve inspeksiyon yardımıyla muayene gerçekleşir.
Jinekolojik muayenenin kullanılmamasının nedeni hymen (kızlık zarı) zarıdır. Adet kanı ve vajinal sıvıların ilerlemesinde yardımcı olan ince esnek bir yapıya sahiptir. Vajinal muayene sırasında bu zar yırtılabileceğinde genç kızlarda uygulanmaz.
Vajinal muayene için en uygun zaman dilimi adet dönemi bitişidir. Hasta muayene gününden önceki gece cinsel ilişkiye girmemelidir. Ayrıca vajinanın özellikle yıkanması muayeneyi zorlaştıran bir faktördür. Günümüzde kadınlar tarafından büyük bir problem olan jinekolojik muayene oldukça basittir. Ağrıya sebep olmadan yapılan işlem oldukça kısa sürede tamamlanır. Hastanın sağlık ekibi ile iş birliği halinde olması süreci daha da kolaylaştıracaktır.
Vajinal Muayene ve Smear Testi
Vajinal muayene iki kısımdan oluşur. Gözlem için gerekli olan spekulum ve palpasyon yapılan manuel yöntem olarak aşamalandırılır. Spekulum esnasında yapılan muayene doktorun vajinayı gözlemlemesi için oldukça açık bir alan bırakır. Litotomi pozisyonunda olan hastanın vajina duvarının ve içerisinin inspeksiyonu bu şekilde gerçekleşir. Bu işlemde doktor ve hemşire tarafından hasta sakinleştirmeli ve süreç tek tek anlatılmalıdır.
Bahsedildiği gibi jinekolojik muayene yılda bir ya da iki kez gerçekleştirilmesi gereken bir yöntemdir. Muayene esnasında alınan biyopsi örnekleri smear testi olarak adlandırılır. Smear testi vajinaya spekulum adı verilen metal veya plastikten yapılmış bir aletin yerleştirilmesi sayesinde gerçekleşir.
Kültür alınarak serviks bölgesindeki lezyon ve akıntıların elde edilmesi amaçlanır. Vajinaya yerleştirilen spekuluma giren çubuk gerekli örnekleri toplar. Ardından biyopsi için laboratuvara gönderilir.