1- Wayfair olayı ne?

Son günlerde dünyayı sarsan, araştırılan, eleştirilen ABD kaynaklı bir çocuk kaçakçılığı suçu ile ilişkilendirilen Wayfair skandalı gerçek bir skandal olabilir mi? İddialar neler? Wayfair nasıl bir açıklama yaptı? Gelin, birlikte bu büyük insani meseleyi yakından inceleyelim.

Wayfair Inc. mobilya ve ev eşyaları satan bir Amerikan e-ticaret şirketidir. Eskiden CSN Mağazaları olarak bilinen şirket 2002 yılında kuruldu. Dijital platformları 11.000’den fazla global tedarikçiden 14 milyon ürün sunuyor. Çevrimiçi şirketin merkezi Boston, Massachusetts’te bulunmaktadır. Wayfair’in Amerika Birleşik Devletleri’nin yanı sıra Kanada , Almanya , İrlanda ve Birleşik Krallık’ta ofisleri ve depoları bulunmaktadır.

2- Wayfair ile Neler oluyor?

Her şey dünyanın bilinen online mobilya mağazalarından Wayfair’in internet üzerinden çocuk kaçakçılığı yaptığını öne süren bir sosyal medya paylaşımı ile başladı. Önceleri dikkate alınmayan bu olay kısa süre içinde tüm dünya geneline yayıldı ve binlerce kişi #Wayfair etiketi ile paylaşımlar yaptı. Olay bir komplo teorisi olarak yorumlandığından ve aydınlatılmamış olmasından dolayı yer yer yazının bazı bölümlerinde komplo teorisi ifadesini kullanacağız.

ABD temelli bu olay, ilk olarak Reddit’te bir komplo teorisi olarak yayımlandı ardından yapılan paylaşımların ardı arkası kesilmedi. Öncelikle olayın 2016 ABD seçimlerinden hemen önce konuşulan Pizzagate komplo teorisine benzerlik taşıdığını söylemekte fayda var. ABD birçok normal dışı şey gibi bu olayı da bir ‘olağan’ haline getirmiş olacak ki dönem dönem bu tür olaylarla gündeme geliyor.

3- Peki ya Trendyol?

İddiaları yalanlayan Trendyol’un açıklaması şöyle:

“Trendyol olarak hassasiyetle yakından takip ettiğimiz sosyal medyadaki iddialara ilişkin kamuoyunu bilgilendirmek isteriz.

Türkiye’nin Trendyol’u olarak onbinlerce satıcıyı müşterilerimizle buluşturduğumuz pazaryeri modelimizde ürün isimleri, açıklamaları ve fiyatları satıcılarımız tarafından belirlenmektedir. 15 milyondan fazla ürün bulunan platformumuzda, veri girişleri ile ilgili hatalı işlemlerle karşılaşılabilmektedir. Hatalı veri girişlerini ve her türlü ayrımcılık içeren söylemleri takip ediyor ve satıcılarımızı bilgilendirerek platform kuralları gereği, ürünleri yayından kaldırıyoruz. ‘Şikayet Et’ özelliği ile müşterilerimizden aldığımız bildirimleri de ivedilikle inceliyoruz. Ayrıca platform olarak satıcılarımızın hatalı veri girişlerini ve operasyonlarını iyileştirmeye yönelik eğitimleri düzenli olarak gerçekleştirmeye ve kontrol mekanizmalarımızı güçlendirmeye devam edeceğiz.

Sosyal medyadaki iddialarda yer alan ürünlerle ilgili yaptığımız incelemelerde, belirtilen fiyatlardan hiç satış yapılmadığı ve bu durumun veri girişlerindeki hatalardan kaynaklandığı gözlenmiştir. Türkiye’nin Trendyol’u olarak markamızın böyle bir iddia ile yan yana gelmesinden son derece üzgünüz. Böyle bir konuda kamuoyunda oluşan haklı hassasiyeti en içten şekilde paylaştığımızı ve konunun kesinlikle karşısında olduğumuzu belirtmek isteriz.”

4- Peki ya Wayfair olayı nasıl başladı?

Dünyayı sarsan bu teori ilk olarak PrincessPeach1987 rumuzlu bir kullanıcı tarafından geçtiğimiz günlerde Reddit üzerinden paylaşıldı. Paylaşımda, Wayfair sitesinde 12 bin 700 ile 14 bin 500 dolar arasında satışa çıkartılan dolapların olağan dışı fiyatlarına dikkat çekildi. Teoriye göre, internette arama yaptığınızda Neriah, Yaritza, Samiyah gibi adlarla satışa konulan bu dolapların model isimlerinin kayıp olarak aranan çocukların isimleri ile birebir örtüştüğü belirlendi. Ayrıca, bu dolapların seri numaralarının yanlarına belli bazı kodlar eklenerek bilinen bir arama motorunda arandığında bikinili çocuk fotoğrafları getirdiği de teoride yer alan bir başka iddia oldu.

Bu iddianın üzerine Wayfair, “Elbette ki; bu iddiaların hiçbirinde doğruluk payı yok. Söz konusu dolaplar, endüstriyel kullanım için tasarlanmış mobilyalar ve buna göre fiyatlandırıldı” dedi. Bu durumun ardından Wayfair yüksek fiyatlı dolapları doğru fiyatlandırmak için satıştan çıkartırken kullanıcılar başka bir şey daha fark ettiler. Sosyal medya kullanıcıları, Wayfair’in pazar yeri bölümünde farklı satıcılar tarafından binlerce dolara satılan minder, yastık gibi başka ürünleri de tespit etti. Üstelik bu ürünlerin üzerinde birebir kaybolan çocukların isimleri yazıyordu. Wayfair, konuyla ilgili Mashable’a yaptığı açıklamada, “Bu durumun dinamik fiyatlama algoritmasından kaynaklandığını ancak bazı ürünlerin fahiş fiyatlara ulaşmasının teknik bir hata “olduğunu söyledi.

5- Wayfair yetkililerinden açıklama geldi mi?

Newsweek’e konuşan Wayfair yetkilileri ürünlerin bu kadar pahalı olması söz konusu isimlerin verilmesine dair iddialar hakkında “Tabii ki, bu iddialar gerçek değil. Söz konusu ürünler, doğru fiyatlandırılan endüstriyel sınıf dolaplardır. Tedarikçi tarafından sağlanan fotoğrafların ve açıklamaların yüksek fiyat noktasını yeterince açıklamadığını kabul etti. Ürünleri yeniden adlandırmak ve fiyat noktasını netleştirmek için ürünü doğru bir şekilde tasvir eden daha ayrıntılı bir açıklama ve fotoğraflar sunmak için ürünleri geçici olarak siteden kaldırdık.” açıklamasını yaptı.

6- Son sözler

Wayfair olayında Sosyal Medya’da bir çok paylaşım yapıldı. Bazı paylaşımlar Kayıp çocuk fotoğrafları bazıları ise satışa çıkan Halı ve benzer Ev mobilyalarının Çocuk satışına yönelik olduğuna dairdi. Kayıp olan diye Fotoğrafları paylaşılan çocuk Canlı yayında kaybolmadığını söyledi. Bazı iddialar söndürülürken Wayfair olaylarının paylaşımları devam ediyor.

Wayfair olayı hakkında Sordumya ile verilen cevaplarada göz atabilirsiniz.